De huidige president van de Verenigde Staten ís Mr. Propaganda himself. Tonie Broekhuijsen vertaalde hét klassieke handboek voor PR, Propaganda, onlangs naar het Nederlands en schreef er voor De Ondernemer een aantal gastblogs over. En hoe kan het ook anders, in deze zevende en laatste: Donald Trump.
Donald Trump is niet uit het nieuws te slaan. Of hij de volgende verkiezingen gaat winnen of niet; hij is meester in het manipuleren van de verwachtingen van de media, zijn publiek en tegenstanders.
Vanaf juni 2015, toen hij aankondigde zich kandidaat te stellen voor het presidentschap tot afgelopen zomer, verstuurde hij zo’n 17.000 tweets. Zijn tweets worden sinds 2017 beschouwd als officiële uitspraken van de President van de Verenigde Staten.
Op 2 juli 2017 twitterde hij: “My use of social media is not Presidential – it’s MODERN DAY PRESIDENTIAL. Make America great again!”
@realDonaldTrump Anders dan de vorige president, Barack Obama, twittert Trump niet alleen via het officiële kanaal van het Witte Huis @potus, maar via zijn persoonlijke account @realDonaldTrump, waar hij ook de meeste volgers heeft. Dat is niet toevallig: Trump gaat over Trump, die toevallig ook nog de 45ste President van de Verenigde Staten is. Of hij het werk van public relations-pionier Edward Bernays kent, is onbekend. Maar het is duidelijk dat iemand in zijn gevolg op de hoogte is van het boek Propaganda.
Administratief orgaan Bernays schrijft: 'De publieke optredens van de Amerikaanse Chief Executive zijn, om het zo maar uit te drukken, geheel geregisseerd. Zij worden uitgekozen om het belang van de functie en zijn rol als representant van het volk te benadrukken.' Ook de eigenschappen van een politiek leider komen in het boek aan bod. 'De politieke leider van vandaag de dag moet net zo thuis zijn in de techniek van propaganda als in politieke economie en staatsinrichting.' Het is, zo weet Bernays, een essentieel onderdeel van het bedrijven van politiek. 'Alleen door het verstandige gebruik van propaganda zal onze regering, beschouwd als een continu regerend administratief orgaan van het volk, de intieme relatie onderhouden met het publiek die noodzakelijk is voor een democratie.'
America First!
In de tijd dat Bernays Propaganda schrijft, voert de charismatische Republikein Big Bill Thompson campagne om burgemeester van Chicago te worden onder de slogan America First! In de door gangsteroorlogen verscheurde stad wordt Big Bill gesteund door de beruchte gangster Al Capone.
Thompson is een extravagante redenaar. Hij voert tijdens een speech twee levende ratten op, die zijn tegenstanders moeten voorstellen. In de Verenigde Staten staat hij nog steeds bekend als de politicus met de vele gezichten: hij wisselde net zo makkelijk van mening als van mede- en tegenstanders, en begreep als geen ander hoe belangrijk beeldvorming voor zijn politieke carrière was.
Of hij met Trump eens zou zijn of niet, Bernays zou gesmuld hebben van de manier waarop Trump public relations bedrijft: een waardig opvolger van Big Bill Thompson.
Oorspronkelijk gepubliceerd op: